KINH DƯƠNG VƯƠNG

 Kinh Dương Vương là một nhân vật huyền thoại, con cháu họ Thần Nông, được suy tôn là thủy tổ của người Việt, có vai trò quan trọng trong việc hình thành nhà nước sơ khai đầu tiên của dân tộc.

Tên họ, tên hiệu, tên húy, tên tự

• Tên húy: Lộc Tục (祿續)

• Tên hiệu/Danh xưng: Kinh Dương Vương (涇陽王)

• Thụy hiệu (tôn xưng sau khi mất): Cao Hoàng Đại Tổ Đại Bảo Đức Tông Hoàng Đế (高皇大祖大寶德宗皇帝)
  
  
  

Ngày tháng năm sinh và chức vụ

• Ngày sinh: 15 tháng 8 năm Nhâm Ngọ (năm 2919 TCN theo một số tài liệu)

• Ngày mất: 18 tháng Giêng năm Kỷ Sửu (năm 2792 TCN theo một số tài liệu)

• Chức vụ: Vua cai trị nhà nước Xích Quỷ, được xem là vị vua đầu tiên của người Việt.

1. Xuất thân

Theo truyền thuyết được ghi chép trong Đại Việt sử ký toàn thư, Kinh Dương Vương là con trai của Đế Minh – cháu bốn đời của Thần Nông. Đế Minh khi đi tuần thú phương Nam đến núi Ngũ Lĩnh (nay thuộc Hồ Nam, Trung Quốc) đã kết duyên với Vụ Tiên nữ và sinh ra Lộc Tục. Lộc Tục có tư chất thông minh, được Đế Minh yêu quý và muốn truyền ngôi. Tuy nhiên, Lộc Tục đã nhường ngôi cho anh cả là Đế Nghi để Đế Nghi làm vua phương Bắc, còn mình được phong làm vua phương Nam, xưng là Kinh Dương Vương.

2. Lập nghiệp

Vào năm Nhâm Tuất (khoảng năm 2879 TCN), Kinh Dương Vương đã thành lập nhà nước sơ khai đầu tiên của người Việt, đặt tên là Xích Quỷ. Lãnh thổ của nước Xích Quỷ được mô tả là rất rộng lớn: phía Bắc tới sông Dương Tử (cả vùng hồ Động Đình), phía Nam tới nước Hồ Tôn (Chiêm Thành), phía Đông là Đông Hải (một phần của Thái Bình Dương), và phía Tây là Ba Thục (Tứ Xuyên, Trung Quốc ngày nay).

3. Thành tựu

• Thành lập nhà nước đầu tiên: Đây là thành tựu quan trọng nhất của Kinh Dương Vương, đánh dấu sự khởi đầu của nhà nước có tổ chức trên đất Việt, tạo tiền đề cho sự phát triển của các triều đại sau này, đặc biệt là thời Hùng Vương.

• Mở rộng lãnh thổ: Lãnh thổ Xích Quỷ dưới thời Kinh Dương Vương rộng lớn, thể hiện quyền lực và sự thống nhất các bộ lạc trong vùng.

• Đánh đuổi Thần Xương Cuồng: Một số truyền thuyết ghi lại rằng Kinh Dương Vương đã đánh đuổi thần Xương Cuồng hung ác, trừ hại cho dân chúng, thể hiện vai trò bảo vệ và an dân của vị vua.

• Kết nối với tộc Rồng: Ông kết hôn với Thần Long – con gái Động Đình Quân (vua hồ Động Đình), sinh ra Sùng Lãm, tức Lạc Long Quân. Sự kết hợp này mang ý nghĩa huyền thoại về nguồn gốc "con Rồng cháu Tiên" của người Việt, tạo nên bản sắc và sự gắn kết của cộng đồng.

4. Kết cục

Kinh Dương Vương trị vì nước Xích Quỷ đến năm 2792 TCN thì qua đời. Ông truyền ngôi lại cho con trai là Lạc Long Quân, người sau này tiếp tục xây dựng và phát triển đất nước, đặt nền móng cho thời đại Hùng Vương. Lăng mộ và đền thờ Kinh Dương Vương hiện được thờ phụng tại thôn Á Lữ, xã Đại Đồng Thành, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, là một di tích lịch sử văn hóa quan trọng.

5. Đánh giá chung

Kinh Dương Vương là một nhân vật mang tính huyền thoại, biểu trưng cho khởi thủy của dân tộc Việt Nam. Dù có những tranh cãi về tính xác thực lịch sử, ông vẫn giữ vị trí tối cao trong tâm thức người Việt với vai trò là Thủy tổ của người Bách Việt và là người đặt nền móng cho nhà nước sơ khai đầu tiên.

Sự tồn tại của Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân và Âu Cơ không chỉ là những câu chuyện truyền thuyết mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, ý chí tự cường dân tộc và niềm tự hào về nguồn cội "con Rồng cháu Tiên". Ông là sợi dây kết nối giữa quá khứ xa xôi và hiện tại, nhắc nhở các thế hệ người Việt về cội nguồn thiêng liêng và truyền thống dựng nước, giữ nước của cha ông.